ارزیابی روابط منبع و مخزن در دو هیبرید آفتابگردان

مطالعه روابط منبع و مخزن،  بارگیری اسیمیلات‌ها در آوند آبکش و ظرفیت تولید مواد فتوسنتزی عامل محدودکننده‌ برای افزایش بیشتر عملکرد است که ظرفیت مخزن نمونه ای از خصوصیات فیزیولوژیکی عملکرد است. این پژوهش به منظور ارزیابی میزان محدویت منبع و تاثیرآن بر اجزای عملکرد دو هیبرید آفتابگردان به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 1383 در تبریز اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل دو هیبرید آذرگل و آلستار و حذف دانه شامل تیمار بدون حذف دانه (شاهد)، حذف دانه‌های 3/1 کناری طبق، حذف دانه‌های 3/1 میانی طبق و حذف دانه‌های 3/1 مرکزی طبق بود. اعمال تیمار حذف دانه در زمان پس از گرده‌افشانی کامل انجام گرفت. نتایج نشان دادند که بین دو هیبرید در همه صفات به‌ جز وزن هزار دانه و پهنای دانه اختلاف معنی‌داری وجود داشته و در تمام صفات مورد بررسی هیبرید آذرگل نسبت به هیبرید آلستار برتری داشت. وزن هزار دانه، طول، عرض و پهنای دانهبا حذف دانه افزایش یافته ولی نسبت مغز به دانه کاهش نشان داد. درصد افزایش وزن هزار دانه در هیبرید آذرگل معادل 9/3 درصد و در هیبرید آلستار معادل 9/6 درصد بود. وزن هزار دانه در تیمار شاهد 43/75 گرم و در تیمارهای حذف دانه های 3/1 کناری، 3/1 میانی و 3/1 مرکزی به ترتیب 37/81، 83/78 و 21/78 گرم بود. بر اساس نتایج آزمایش می‌توان گفت که دو هیبرید مورد بررسی با محدودیت منبع مواجه بوده و میزان محدودیت در هیبرید آلستار نسبت به هیبرید آذرگل بیشتر می‌باشد.